Kalenica

Kalenica główna to położona najwyżej część dachu, linia wyznaczona przez przecięcie połaci dachowych (np. w dachu dwuspadowym). Natomiast kalenicami narożnymi nazywa się linie przecięcia skośnych krawędzi połaci dachowych. W budynkach przekrytych dachami płaskimi, w których nie występuje przecięcie połaci, za kalenicę uznawany jest najwyższy punkt dachu.Kalenica jest jednym z najważniejszych elementów konstrukcyjnych dachu, od jej właściwego wykonania zależy trwałość i szczelność. W tradycyjnych budynkach krytych dachówką do zabezpieczania kalenicy służą tzw. gąsiory. Termin kalenica jest od dawna obecny w polszczyźnie. Zygmunt Gloger w swojej Encyklopedii Staropolskiej tak tłumaczy jego etymologię i znaczenie: Kalenica, grzbiet czyli strop strzechy. Ta atoli zachodzi różnica między stropem a kalenicą, że pierwszy oznacza najwyższe miejsce pod strzechą czyli wewnątrz, a kalenica grzbiet zewnętrzny na dachu, robiony z perzu lub słomy targanej, dla lepszego złączenia snopków bokowych, i przyciskany koźlinami z kołów. Linde i Karłowicz wywodzą ten wyraz od kału czyli gliny, którą miano grzbiety strzech oblepiać. Co do nas, to takich strzech już nigdzie nie napotkaliśmy, ale za to znaleźliśmy ślady, że grzbiety wałów grodziskowych (czyli ich kalenice) oblepiano gliną dla nadania im stromości. Nie należy także zapominać, że kalenica mogła być nazywana kolenicą, jako szereg koźlin z kołów. Więcej informacji: dach, łata kalenicowa, sklepienie, sufit