Naoshima jeszcze dwie dekady temu była idealnym miejscem do łowienia ryb. Historia Naoshimy – wyspy sztuki współczesnej – rozpoczyna się w momencie, kiedy wydawnictwo Benesse postanowiło zrealizować tam projekt Benesse Art Site Naoshima – odkrywający potencjał japońskiej wyspy oraz skupiający uznanych artystów i młode talenty w konkretnej przestrzeni artystycznej. Benesse trafiło w dziesiątkę i stworzyło unikalne miejsce w skali świata. Poniżej przegląd atrakcji dla głodnych współczesnego dizajnu.
Po pierwsze: Art House Project
Art House Project to instalacja w mieście Honmura – małym porcie na wyspie Naoshima. Wykorzystuje opuszczone domy, warsztaty i świątynie, które artyści – nie tylko japońscy – zamienili w dzieła sztuki współczesnej. Budynki rozmieszczone są po całym mieście z zewnątrz wpisują się w tradycyjny krajobraz Japonii, ale ich wnętrza to autorska wizja dizajnerów.
Kadoya (projekt: Miyajima Tatsuo) – 200-letnia, japońska rezydencja. Po liftingu: z oświetleniem wody w basenie diodami LED i z cyfrowymi wyświetlaczami zamiast okien
Minamidera (projekt: Tadao Ando, w realizacji wykorzystano dzieła Jamesa Turella) – opuszczona świątynia. Po liftingu: pojawiło się dzieło Backside of the Moon, w którym Turell bawi się tradycyjnym postrzeganiem światła
Go`o Shrine (projekt: Sugimoto Hiroshi) – stare sanktuarium. Po liftingu: schody ze szkła prowadzące do podziemnej groty (efekt optyczny nawiązuje do jedności nieba i ziemi)
Ishibashi (projekt: Senju Hiroshi) – 100-letni dom należący do kupca handlującego solą. Po liftingu: pojawiły się 2 obrazy Senju Hiroshi: jeden na zewnętrznych, przesuwanych drzwiach do domu, drugi w pobliżu magazynu
Gokaisho (projekt: Suda Yoshihiro) – budynek, w którym mieszkańcy miasta spotykali się i grali w szachy. Po liftingu: tradycyjnie zaprojektowany budynek z ręcznie rzeźbionymi kwiatami kamelii koresponduje z widokiem, który rozciąga się z okna na ogród z kwiatami kamelii rosnącymi w naturze
Haisha (projekt: Otake Shinro) – dom i gabinet miejscowego dentysty. Po liftingu: galeria rzeźb wielkoformatowych (w tym replika amerykańskiej Statui Wolności), które można podziwiać z dwóch poziomów budynku
Kinza (projekt: Naito Rei) – 200-letni dom. Po liftingu: dzieło sztuki tradycyjnego dizajnu
Po drugie: Benesse House Museum
Benesse House to muzeum sztuki współczesnej i hotel w jednym. Poza dostępem do restauracji, kawiarni, sklepów i spa – czyli tym co oferuje większość hoteli – umożliwia swoim gościom dostęp do muzeum sztuki współczesnej 24 godziny na dobę. Kompleks zaprojektowany przez Tadao Ando obejmuje: muzeum, the Oval, park i plażę oraz gromadzi dzieła artystów z Japonii i zagranicy, które nawiązują do naturalnego środowiska i architektury Naoshimy.
Po trzecie: Chichu Art Museum
Chichu Art Museum od 2004 r. również wpisuje się w krajobraz Naoshimy. Seria Water Lilies Claude Moneta, prace Jamesa Turrella wykorzystujące światłocień i instalacje Time / Timeless / No Time Waltera De Maria to stała ekspozycja (choć stosunkowo niewielka) obiektu zaprojektowanego przez Tadao Ando. Forma Chichu Art Museum jednak sama w sobie leży gdzieś pomiędzy projektem architektonicznym a dziełem sztuki – a przynajmniej robi niesamowite wrażenie. Koncepcja architektoniczna wykorzystuje naturalne światło w kształtowaniu przestrzeni obiektu. Zakłada ukrycie większej części budynku pod ziemią – w pagórku, z którego rozciąga się imponujący widok na okolicę – aby jak najmniej inwazyjnie wpływać na krajobraz wyspy. Mimo takiego położenia, architekci zdecydowali się jednak zagrać naturalnym światłem słonecznym, dzięki czemu klimat i wygląd wnętrza muzeum oraz ekspozycji zmieniają się codziennie wraz z porami dnia i porami roku.
Po czwarte: I Love Yu
Tym razem obiekt to kombinacja publicznej łaźni japońskiej i instalacji zaprojektowanej przez znanego japońskiego dizajnera Otake Shinro (także autora projektu Haisha Art House – w ramach Art House Project). Dizajn I Love Yu to kolaż prostych, białych płytek łazienkowych, kultury japońskiej i mozaiki z motywami erotycznymi na podłodze. W I Love Yu sztuka jest wszędzie – krzyczy z obrazów na ścianach, plakatów, projekcji video, rzeźb, ceramiki, wszelkich gadżetów, kolaży, z każdego pokoju, toalety, z wnętrza budynku i od zewnątrz. Możemy tylko narzekać na przesyt formy, ale przez to wrażenia są po prostu niesamowite.
Po piąte: Lee Ufan Museum
To najnowsza realizacja Naoshimy, która została otwarta w 2010 r. podczas Setouchi Art Festival. Obiekt zaprojektował Tadao Ando – znany z realizacji Benesse House, I Love Yu i Chichu Art Museum. Również ta realizacja to mix geometrycznej, żelbetonowej konstrukcji, otwartej przestrzeni i natury. W Lee Ufan Museum zgromadzono prace Lee Ufana – artysty, który urodził się w Korei, ale tworzył w Japonii. W ramach ekspozycji możemy się spodziewać zarówno ogromnych instalacji z kamienia, żelaza i betonu, jak i paru obrazów z początków kariery artysty.
