Architektura
ARCHITEKTURA

Plac Bohaterów Getta w Krakowie - najlepsza przestrzeń publiczna w Polsce

  • Komentarze

Plac Bohaterów Getta w Krakowi

Plac Bohaterów Getta w Krakowie projektu Biura Projektów Lewicki Łatak. Architekci otrzymali za ten krakowski plac główną nagrodę w konkursie Urban Quality Award 2011

Fot: Paweł Kubisztal
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowi
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowie
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowie
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowie
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowie
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowie
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowie
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowie
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowie
  • Plac Bohaterów Getta w Krakowie

Plac Bohaterów Getta w dzielnicy Podgórze w Krakowie to najlepsza przestrzeń publiczna w Polsce. Dzieło Biura Projektów Lewicki Łatak zdobyło pierwszą nagrodę w konkursie Urban Quality Award 2011. Plac to w zasadzie wielkie założenie pomnikowe poświęcone ofiarom i zamordowanym Żydom z krakowskiego getta

Konkurs Urban Quality Award nagradza publiczne i prywatne projekty, które w znaczący sposób przyczyniają się do poprawy jakości życia w mieście. Promuje wyróżniające się projekty urbanistyczne i architektoniczne (place, ulice, parki, budynki użyteczności publicznej) zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.

przestrzeń miejska na medal

W tym roku o nagrodę Urban Quality Award ubiegać się mogły pracownie architektoniczne z Niemiec i Polski. Do konkursu zgłoszono łącznie 90 projektów, spośród których jury wybrało 4 finalistów. Wśród nich najwięcej, bo aż trzy projekty z Niemiec: park przy stacji Gleisdreieck w Berlinie, projektu Atelier Loidl, założenie Hannover City+ 2020 autorstwa pracowni JBBUG oraz biblioteka na powietrzu w Magdeburgu projektu KARO architekten. Jedyną realizacją z Polski był Plac Bohaterów Getta w Krakowie zaprojektowany przez krakowską pracownię Biuro Projektów Lewicki Łatak.

29 listopada we Frankfurcie odbyło się uroczyste rozdanie nagród Urban Quality Award. Pierwszą nagrodę zdobył Plac Bohaterów Getta. Jego autorzy z Biura Projektów Lewicki Łatak oprócz statuetki otrzymali również 25 tys. euro.

To nie jedyny plac, którym architekci ozdobili Kraków. Odmienili też Zaułek Książąt Czartoryskich. Na realizację czeka ich projekt modernizacji placu Wolnica, który ma być w całości pokryty drewnem.

Plac Bohaterów Getta – opis autorski

Plac Bohaterów Getta w krakowskiej dzielnicy Podgórze, znany także przed II wojną światową jako Plac Zgody, stał się z powodu niemieckiego zamiaru unicestwienia Żydów jednym z placów getta w Krakowie. Z archiwalnych filmów i zdjęć, ze wspomnień tych, którzy przeżyli historię tego ogrodzonego i coraz ciaśniejszego świata odczytaliśmy jako ciąg przeprowadzek. Na fotografiach widać obładowanych ludzi, chodzących po ulicach, noszących pudła i meble, ciągnących wozy i wózki. Kolumna chłopców, kilku- może kilkunastoletnich, maszeruje chodnikiem, każdy dźwiga nad głową swój stołek. Z Mostu Piłsudskiego na Podgórze schodzi dziewczyna. Trzyma w rękach krzesło odwrócone oparciem w dół, między jego nogami niesie zawinięty tobołek.

Po likwidacji getta w 1943 roku, na Plac Zgody trafiły niepotrzebne sprzęty – wymowny ślad nieobecności ich właścicieli: „Na Placu Zgody niszczeje nieprzeliczona ilość szaf, stołów, kredensów i innych mebli, przenoszonych nie wiadomo już po raz który z miejsca na miejsce…”, opisywał aptekarz Tadeusz Pankiewicz. Rzesza niemiecka, w swoim zimnym, pruskim, urzędniczym okrucieństwie zakazywała Żydom posiadania czegokolwiek. Faszystowskie „ustawy” pozbawiły Żydów prawa jazdy, papierów wartościowych, kosztowności, roślin doniczkowych, zwierząt domowych. Pozbawiły ich także prawa do życia.

Postanowiliśmy całym wnętrzem placu opowiedzieć o historii tego miejsca. Pamięć o tych, których już nie ma, wyrażona jest przez nagromadzenie zwykłych przedmiotów. Krzesła, studnia z pompą, kosze na śmieci, wiaty przystanków tramwajowych, stojaki na rowery, nawet znaki drogowe, oprócz codziennych funkcji użytkowych nabrały aspektu symbolicznego. Wybraliśmy spatynowany brąz, skorodowane żeliwo, ocynkowanie, które staje się matowe. Kostkę z szarego sjenitu i zwykły beton. Dzięki uważności miejscowej Rady Dzielnicy pozostał na placu i stał się częścią naszego projektu także przedwojenny dworzec autobusowy „Karpaty”, zrealizowana w latach 1930-31 praca znakomitego żydowskiego architekta, Adolfa Siódmaka. Częścią naszej idei jest odtworzenie z czasem północnej pierzei Placu, co uczyni z niego domknięte wnętrze miejskie i odda temu miejscu sprawiedliwość urbanistyczną.

architekci Piotr Lewicki, Kazimierz Łatak

  • 1
  • 2
przeczytaj rowniez
Autor: TM
Zdjęcia: Paweł Kubisztal, Piotr Lewicki
Data publikacji: 5.12.2011 12:10
do góry
uaktualnij licznik
Miesięcznik architektura
W numerze 04/2017:
  • Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
  • Aparthotel Lwowska 1 w Krakowie
  • Węzeł przesiadkowy w Solcu Kujawskim
  • Apartamenty LEA 251 w Krakowie
  • więcej
tagi
81.waw.pl apartament apartamentowiec aranżacja wnętrz aranżacje wnętrz architekci architekt architektura architektura Grecji architektura krajobrazu architektura polska architektura sakralna architektura Warszawy architektura wnętrz architektura wnętrza architektura Wrocławia architektura współczesna beton beton architektoniczny biuro biuro architektoniczne biurowiec BoConcept bryła centrum handlowe co zobaczyć Comitor dach dekoracje design dizajn dom dom jednorodzinny drapacz chmur drewno ekologia Euro 2012 film gotyk historia architektury hotel ikea ikona architektury komiks konkurs konkurs architektoniczny kościół Kraków kuchnia lampa loft Londyn małe mieszkanie MAŁY DOM meble Mies van der Rohe minimalizm moda modernizacja modernizm muzeum Muzeum Sztuki Nowoczesnej Newmor Nizio Design International nowoczesna architektura nowoczesne wnętrza nowoczesne wnętrze nowoczesny dom NOWY PROJEKT ZAHA HADID ogród okno ornament pawilon polski design pracownia architektoniczna projekt projekty projekty zahy hadid przestrzeń miejska przestrzeń publiczna recykling rewitalizacja sarp Serwis o architekturze stararchitekt starożytna Grecja Studio Forma 96 STYL NOWOCZESNY styl skandynawski sztuka sztuka współczesna świątynia Tremend trendy urbanistyka wakacje 2013 Warszawa wieżowce Wieżowce Warszawa wieżowiec wnętrza Wrocław współczesna architektura współczesny design wystawa wzornictwo Zaha Hadid ZAHA HADID projekty zrównoważony rozwój życie w architekturze
Żaden utwór zamieszczony w serwisie nie może być powielany i rozpowszechniany lub dalej rozpowszechniany w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny) na jakimkolwiek polu eksploatacji w jakiejkolwiek formie, włącznie z umieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody TIME S.A. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części z naruszeniem prawa tzn. bez zgody TIME S.A. jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.