Konkurs Urban Quality Award nagradza publiczne i prywatne projekty, które w znaczący sposób przyczyniają się do poprawy jakości życia w mieście. Promuje wyróżniające się projekty urbanistyczne i architektoniczne (place, ulice, parki, budynki użyteczności publicznej) zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.
przestrzeń miejska na medal
W tym roku o nagrodę Urban Quality Award ubiegać się mogły pracownie architektoniczne z Niemiec i Polski. Do konkursu zgłoszono łącznie 90 projektów, spośród których jury wybrało 4 finalistów. Wśród nich najwięcej, bo aż trzy projekty z Niemiec: park przy stacji Gleisdreieck w Berlinie, projektu Atelier Loidl, założenie Hannover City+ 2020 autorstwa pracowni JBBUG oraz biblioteka na powietrzu w Magdeburgu projektu KARO architekten. Jedyną realizacją z Polski był Plac Bohaterów Getta w Krakowie zaprojektowany przez krakowską pracownię Biuro Projektów Lewicki Łatak.
29 listopada we Frankfurcie odbyło się uroczyste rozdanie nagród Urban Quality Award. Pierwszą nagrodę zdobył Plac Bohaterów Getta. Jego autorzy z Biura Projektów Lewicki Łatak oprócz statuetki otrzymali również 25 tys. euro.
To nie jedyny plac, którym architekci ozdobili Kraków. Odmienili też Zaułek Książąt Czartoryskich. Na realizację czeka ich projekt modernizacji placu Wolnica, który ma być w całości pokryty drewnem.
Plac Bohaterów Getta – opis autorski
Plac Bohaterów Getta w krakowskiej dzielnicy Podgórze, znany także przed II wojną światową jako Plac Zgody, stał się z powodu niemieckiego zamiaru unicestwienia Żydów jednym z placów getta w Krakowie. Z archiwalnych filmów i zdjęć, ze wspomnień tych, którzy przeżyli historię tego ogrodzonego i coraz ciaśniejszego świata odczytaliśmy jako ciąg przeprowadzek. Na fotografiach widać obładowanych ludzi, chodzących po ulicach, noszących pudła i meble, ciągnących wozy i wózki. Kolumna chłopców, kilku- może kilkunastoletnich, maszeruje chodnikiem, każdy dźwiga nad głową swój stołek. Z Mostu Piłsudskiego na Podgórze schodzi dziewczyna. Trzyma w rękach krzesło odwrócone oparciem w dół, między jego nogami niesie zawinięty tobołek.
Po likwidacji getta w 1943 roku, na Plac Zgody trafiły niepotrzebne sprzęty – wymowny ślad nieobecności ich właścicieli: „Na Placu Zgody niszczeje nieprzeliczona ilość szaf, stołów, kredensów i innych mebli, przenoszonych nie wiadomo już po raz który z miejsca na miejsce…”, opisywał aptekarz Tadeusz Pankiewicz. Rzesza niemiecka, w swoim zimnym, pruskim, urzędniczym okrucieństwie zakazywała Żydom posiadania czegokolwiek. Faszystowskie „ustawy” pozbawiły Żydów prawa jazdy, papierów wartościowych, kosztowności, roślin doniczkowych, zwierząt domowych. Pozbawiły ich także prawa do życia.
Postanowiliśmy całym wnętrzem placu opowiedzieć o historii tego miejsca. Pamięć o tych, których już nie ma, wyrażona jest przez nagromadzenie zwykłych przedmiotów. Krzesła, studnia z pompą, kosze na śmieci, wiaty przystanków tramwajowych, stojaki na rowery, nawet znaki drogowe, oprócz codziennych funkcji użytkowych nabrały aspektu symbolicznego. Wybraliśmy spatynowany brąz, skorodowane żeliwo, ocynkowanie, które staje się matowe. Kostkę z szarego sjenitu i zwykły beton. Dzięki uważności miejscowej Rady Dzielnicy pozostał na placu i stał się częścią naszego projektu także przedwojenny dworzec autobusowy „Karpaty”, zrealizowana w latach 1930-31 praca znakomitego żydowskiego architekta, Adolfa Siódmaka. Częścią naszej idei jest odtworzenie z czasem północnej pierzei Placu, co uczyni z niego domknięte wnętrze miejskie i odda temu miejscu sprawiedliwość urbanistyczną.
architekci Piotr Lewicki, Kazimierz Łatak
najlepsza przestrzeń publiczna
Konkurs Urban Quality Award organizuje spółka akcyjna Eurohypo AG we współpracy z magazynem Topos – the International Review of Landscape Architecture and Urban Design. W tym roku współorganizatorem konkursu był miesięcznik Architektura-murator.
W ramach tegorocznego konkursu poszukiwano projektów z Niemiec, gdzie znajduje się główna siedziba Eurohypo oraz z Polski, która jest jednym z głównych państw działalności Eurohypo. Także w kolejnych latach oprócz Niemiec do konkursu będzie zapraszany zawsze jeden kraj kluczowy dla działalności banku. To międzynarodowe ukierunkowanie umożliwia zwrócenie uwagi na wzorcowe projekty i wspiera wymianę pomysłów.