II wojna światowa dla większość z nas, którzy jej nie przeżyli, jest zazwyczaj jakimś mglistym konglomeratem czarno-białych zdjęć, zasłyszanych wspomnień, przeczytanych książek. Nawet największe tragedie – jak wyburzenie Warszawy – jawi się jako odległa przeszłość. Czerń i biel starych fotografii powoduje, że zapominamy o realnej katastrofie, jaka spadła na miasto, o bólu i śmierci tysięcy warszawiaków.
>>O Nowej Hucie to piosenka – Nowa Huta jako miasto idealne
Po ponad 60 latach możemy spojrzeć na zniszczoną Warszawę, jakby to było wczoraj. Wszystko za sprawą niezwykle sugestywnych zdjęć Henry N. Cobba. To kolejny dawka kolorowych fotografii ruin Warszawy, po zdjęciach słynnego amerykańskiego dokumentalisty – Juliena Bryana.
Zburzona Warszawa w technicolorze
Zdjęciami Henry N. Comba zachwycili się internauci i od paru tygodni na Facebooku komentowali fotografie, które znalazły się tam poprzez profil Warszawa Nieznana. Jak zdjęcia trafiły do Warszawy?
Autor fotografii, Henry N. Cobb, odwiedził niedawno Warszawę: – Zanim tu przyjechałem, oglądałem klisze ze zdjęciami, które wykonałem 64 lata temu. Z kilku zrobiłem wydruki i zabrałam do Warszawy. Byłem zaskoczony reakcją ludzi, którym je pokazałem. Wtedy zdałem sobie sprawę, że powodem zainteresowania jest fakt, że w 1947 roku w Warszawie nie było kolorowych filmów! – mówi Cobb.
Henry Cobb, po raz pierwszy przyjechał do Warszawy w 1947 roku, jako student wydziału architektury Harvardu. Miał wówczas 21 lat. Przybył tu z grupą projektantów, która wizytowała również Anglię i Czechosłowację w celu dokumentacji procesu rekonstrukcji wojennych zniszczeń. Cobb wspomina, że był pod wielkim wrażeniem prac Biura Odbudowy Stolicy i energii warszawiaków. – To co wtedy zobaczyłem miało na mnie wielki wpływ, na moje aspiracje jako architekta – wspomina architekt. Henry Cobb przedłużył wtedy swój pobyt w Warszawie o parę dni.
Ruiny Warszawy na nowo
Cobb podarował zdjęcia starej Warszawy swoim znajomym. W ten sposób pdf z fotografiami zniszczonej Warszawy krążył w sieci, aż wreszcie trafił na varsavianistę Ryszarda Mączewskiego z fundacji Warszawa1939.pl. Niezidentyfikowane odbitki należało opisać, wtedy varsavianista zdał sobie sprawę z odkrycia. Wokół fotografii wrzuconych na profil Warszawa Nieznana rozgorzała dyskusja, gdzie dane zdjęcie zostało zrobione.
Fundacja przygotowała prezentację z opisem fotografii zniszczonej Warszawy. Jednak w niektórych przypadkach podanie dokładnego miejsca wykonania zdjęcia jest niemożliwe wśród wielkiego morza ruin Warszawy. Kolorowe kopie robią niesamowite wrażenie, mimo że zburzona stolica była doskonale „obfotografowana” chociażby przez Leonarda Sempolińskiego czy Zofię Chomętowską.
Kolor jednak niezwykle uwspółcześnia fotografie wyburzonej Warszawy. Wszystkie, prawie 40 fotografii, trafiło już do Muzeum Historii m.st. Warszawy, na Politechnikę Warszawską i do kilku varsavianistów.
