Architektura
ARCHITEKTURA

Traktorzysta uwieczniony w tynku - polskie sgraffita

  • Komentarze

Sgraffito na kamienicy w Białymstoku

Sgraffito na kamienicy w Białymstoku połączone z polichromią autorstwa Krzysztofa Tura i Wiktorii Tołłoczko-Tur

Fot: Bartosz Czarnecki
  • Sgraffito w Poznaniu
  • Sgraffito w Białymstoku
  • Sgraffito o tematyce sportowej
  • Sgraffito o tematyce zwierzęcej
  • Kamienica pod literą A
  • Sgraffito z traktorzystą

Epoka PRL-u najczęściej kojarzy nam się z siermiężnością i szarością. Ale wbrew tym stereotypom architekturę tego okresu często bogato dekorowano. Jednym z niestosowanych już obecnie sposobów ozdabiania były sgraffita, czyli wzory wydrapywane w kolorowych tynkach

Po znikających z krajobrazu polskich miast powojennych, socrealistycznych i modernistycznych budynkach zostają tylko sentymentalne pamiątki i detale. Tymi ostatnimi świadectwami wysokiej kultury projektowej tamtych czasów są mozaiki, neony, płaskorzeźby i właśnie sgraffita. Te ostatnie to już prawie zapomniany dekor minionej architektury.

W Poznaniu po długiej debacie i protestach zapadła decyzja o wyburzeniu socrealistycznego gmachu Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, jednak sgrafittowa dekoracja ocalała. Została zdjęta  i zamontowana na wzniesionej w tym samym miejscu nowej siedzibie marszałka. Natomiast Białystok wpisał swoje sgrafitta do rejestru zabytków. Większość z nich powstała, by uświetnić centralne dożynki zorganizowane w Białymstoku w 1973 roku. Do rejestru wpisano również polichromie i mozaiki.

Każde sgraffito to samodzielne dzieło sztuki, niektóre mają wydźwięk stricte propagandowy, przedstawiają robotników, traktorzystki, ale były też dzieła o charakterze reklamowym, prezentujące modę. Najczęściej jednak sgraffita miały charakter czysto zdobniczy.

 

przeczytaj rowniez
  • ŻYCIE W ARCHITEKTURZE 2002
    ŻYCIE W ARCHITEKTURZE 2002

    Czwarta edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. Finał odbył się w siedzibie SARP-u w Warszawie, 10 stycznia więcej

  • PROJEKT ZAHY HADID: Na granicy możliwości Centrum Nauki phaeno
    PROJEKT ZAHY HADID: Na granicy możliwości Centrum Nauki phaeno

    Centrum Nauki phaeno w Wolfsburgu, realizacja pracowni Zahy Hadid, odbiega od wszelkich konwencji kształtowania formy i dyspozycji funkcjonalnej budynku. Phaeno odrywa się od ziemi. Jego miękka, opływowa bryła, o wielkopowierzchniowych pochyłych ścianach, stojąc na dziesięciu żelbetowych „nogach”, pozwala przestrzeni miasta swobodnie przelewać się pod spodem i wokół budynku. Wielka żelbetowo-stalowa skorupa mieszcząca powierzchnię ekspozycyjną zamyka w sobie jednoprzestrzenne wnętrze urozmaicone zmiennym przebiegiem sufitu, podłóg i ścian, które tworzą wrażenie zagadkowego, niemalże księżycowego krajobrazu. Realizacja tych wizji nie byłaby możliwa bez nowoczesnych technologii budowlanych – a szczególnie bez betonu samozagęszczającego i jego specyficznych właściwości – ani bez ścisłej współpracy inżynierów i architektów. więcej

  • ŻYCIE W ARCHITEKTURZE 2004
    ŻYCIE W ARCHITEKTURZE 2004

    Piąta edycja, organizowanego przez miesięcznik "Architektura Murator", konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE więcej

  • ŻYCIE W ARCHITEKTURZE 2006
    ŻYCIE W ARCHITEKTURZE 2006

    Szósta edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE, organizowanego od 1995 roku więcej

Źródło: "Architektura-murator" 1/2009
Autor: AD
Zdjęcia: Piotr Marciniak, Bartosz Czarnecki
Data publikacji: 31.05.2011 17:58
do góry
uaktualnij licznik
Miesięcznik architektura
W numerze 04/2017:
  • Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
  • Aparthotel Lwowska 1 w Krakowie
  • Węzeł przesiadkowy w Solcu Kujawskim
  • Apartamenty LEA 251 w Krakowie
  • więcej
tagi
81.waw.pl apartament apartamentowiec aranżacja wnętrz aranżacje wnętrz architekci architekt architektura architektura Grecji architektura krajobrazu architektura polska architektura sakralna architektura Warszawy architektura wnętrz architektura wnętrza architektura Wrocławia architektura współczesna beton beton architektoniczny biuro biuro architektoniczne biurowiec BoConcept bryła centrum handlowe co zobaczyć Comitor dach dekoracje design dizajn dom dom jednorodzinny drapacz chmur drewno ekologia Euro 2012 film gotyk historia architektury hotel ikea ikona architektury komiks konkurs konkurs architektoniczny kościół Kraków kuchnia lampa loft Londyn małe mieszkanie MAŁY DOM meble Mies van der Rohe minimalizm moda modernizacja modernizm muzeum Muzeum Sztuki Nowoczesnej Newmor Nizio Design International nowoczesna architektura nowoczesne wnętrza nowoczesne wnętrze nowoczesny dom NOWY PROJEKT ZAHA HADID ogród okno ornament pawilon polski design pracownia architektoniczna projekt projekty projekty zahy hadid przestrzeń miejska przestrzeń publiczna recykling rewitalizacja sarp Serwis o architekturze stararchitekt starożytna Grecja Studio Forma 96 STYL NOWOCZESNY styl skandynawski sztuka sztuka współczesna świątynia Tremend trendy urbanistyka wakacje 2013 Warszawa wieżowce Wieżowce Warszawa wieżowiec wnętrza Wrocław współczesna architektura współczesny design wystawa wzornictwo Zaha Hadid ZAHA HADID projekty zrównoważony rozwój życie w architekturze
Żaden utwór zamieszczony w serwisie nie może być powielany i rozpowszechniany lub dalej rozpowszechniany w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny) na jakimkolwiek polu eksploatacji w jakiejkolwiek formie, włącznie z umieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody TIME S.A. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części z naruszeniem prawa tzn. bez zgody TIME S.A. jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.