Architektura
ARCHITEKTURA

Hamburg - miasto portowe daleko od morza

  • Komentarze

Tarasy Marco Polo

Tarasy Marco Polo (autorzy: EMBT), widok na zabudowę Dalmannkai

Fot: Monika Komorowska
  • Küchemonument
  • HafenCity
  • Elbphilharmonie
  • Vasco da Gama Plaza
  • Lato na tarasach Magellana
  • Tarasy Marco Polo
  • Hamburg, miasto w budowie
  • Kontenerowiec wpływający do Hamburga
  • Zabawa w elektrowni
  • Plakat IBA Hamburg
  • Kreowanie przestrzeni spotkań mieszkańców
  • Orkiestra na Veringkanal
  • IBA Dock 1
  • Projekt Halle 13
  • Instalacja Twin Peaks
  • Projekt Schloss-Insel-Spiele

Hamburg, szacowne portowe miasto wraca do swoich korzeni. W starych dokach, na terenach dawnych magazynów i spichlerzy wyrasta jedna z najbardziej ekskluzywnych dzielnic w tej części Europy. HafenCity to nowa wizytówka miasta, której ukoronowaniem jest genialna sala koncertowa projektu tandemu Herzog & de Meuron

Od Miasta Spichrzów do HafenCity

HafenCity to nowa dzielnica, która pow-staje na dawnych terenach portowych o powierzchni 155 hektarów. Założenie powiększy istniejące centrum Hamburga o 40 procent. Budowa ma zakończyć się około 2025 roku. W czasach hanzeatyckich tereny portowe były integralną częścią miasta. Pod koniec XIX wieku powstało mające status strefy wolnocłowej Miasto Spichrzów – magazyny wyparły kamienice, centrum straciło bezpośredni dostęp do wody. W związku z rozwojem transportu kontenerowego w latach 90. stary hamburski port nad Łabą przestał funkcjonować, a miasto zyskało szansę powrotu nad rzekę. Spółkę odpowiedzialną za rozwój portowych terenów miejskie władze powołały w 1998 roku, w 2000 roku zatwierdzono plan zagospodarowania HafenCity.

Dzielnica będzie liczyć 12 000 mieszkańców, a pracę znajdzie tam ponad 40 000 osób. W sumie powstanie blisko 2 milionów metrów kwadratowych powierzchni użytkowej brutto. Plan przygotowano w oparciu o zwycięski projekt konkursowy zespołu pracowni HamburgplanKees Christiansee/Astoc. Przy ogromnej skali założenia położono nacisk na planowanie kolejnych faz realizacji, co ma umożliwić stopniową integrację HafenCity z pozostałą częścią miasta. Ważne jest zróżnicowanie funkcji, zapewniające różnorodność charakteryzującą miejskie centra oraz stworzenie atrakcyjnych powiązań z wodą poprzez liczne przestrzenie publiczne. Konieczne też okazało się rozwiązanie kwestii ochrony przeciwpowodziowej – wszystkie budynki dzielnicy są posadowione 7,5 metra powyżej poziomu morza. Plan jest narzędziem elastycznym – wytycza podstawy kształtowania HafenCity, a na kolejne fragmenty założenia rozpisywane są konkursy architektoniczne i urbanistyczne. Procesowi planistycznemu towarzyszy stała interdyscyplinarna debata, w której uwzględniane są doświadczenia z realizacji poszczególnych części dzielnicy. W efekcie plan zagospodarowania zmieniano już wielokrotnie, ostatnia opublikowana wersja pochodzi z 2006 roku.

Miasto przyszłości czy pogoń za ikonami?

Opartemu na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego przedsięwzięciu miasto nadało priorytetowy status, co przyspiesza podejmowanie decyzji i proces realizacji oraz przyciąga inwestorów. Spółka HafenCity zapewnia sobie doskonałą promocję – służą jej rozbudowana strona internetowa, centrum informacji, w którym można zobaczyć model urbanistyczny całego założenia, zdobyć wiadomości na temat zrealizowanych i planowanych inwestycji oraz materiały opisujące narodziny „nowej wspaniałej dzielnicy”. Po wystawie oraz zbudowanej już części HafenCity oprowadza przewodnik, który zwraca uwagę gości na innowacyjne rozwiązania. Całe założenie można również obejrzeć z wieży widokowej. Widać stamtąd budynki mieszkaniowe i biurowe o nowoczesnej architekturze, które mimo że zostały zaprojektowane przez różnych architektów, dzięki planowi zagospodarowania stanowią spójną całość.

HafenCity rozwija się z zachodu na wschód i z północy na południe. W całości zrealizowano już część nazwaną Sandtorkai, Dalmannkai bliska jest ukończenia, a w kolejnych rozpoczynają się prace budowlane. Zrealizowano 12 budynków mieszkalnych, 8 biurowych, 3 obiekty użyteczności publicznej, w tym Międzynarodowe Muzeum Morskie, mieszczące się w najstarszym zachowanym spichrzu (z roku 1879) oraz centrum handlowo-usługowe. Funkcjonują też przestrzenie publiczne: Marco Polo Terraces, Vasco da Gama Plaza i Dalmannkai Promenades, a od września port dawnych żaglowców. Ludzie przechadzają się promenadami lub odpoczywają na ławkach, rozstawionych na tarasowo schodzących ku wodzie placach, zrealizowanych według projektu studia EMBT z Barcelony. Autorami ukończonych budynków mieszkalnych są między innymi Philippe Starck i David Chipperfield, jednak HafenCity trafia na okładki czasopism architektonicznych głównie za sprawą obiektów użyteczności publicznej. Jednym z bardziej spektakularnych będzie nowa filharmonia – Elbphilharmonie – według projektu pracowni Herzog & de Meuron. Jej budowa już się rozpoczęła. Architekci wykorzystali zachowaną część struktury starego spichlerza (Kaiserspicher), na który dawniej orientowały się wpływające do portu statki. Teraz to właśnie bryła filharmonii ma symbolizować zmiany zachodzące w porcie. Nad ceglanymi ścianami wyrośnie szklana nadbudowa o formie nawiązującej do wzburzonej tafli wody. Ta „superstruktura” będzie zawierała dwa audytoria, ekskluzywny hotel oraz apartamenty mieszkalne. Budynków projektantów z listy starchitects będzie w HafenCity bardzo wiele, najwięcej w dzielnicy Überseequartier, która sama w sobie ma być ikoną. Powstanie tu centrum nauki, zaprojektowane przez Rema Koolhasa w formie wielkiego pierścienia – róży wiatrów, skonstruowanego z elementów przypominających kontenery. Obok wyrosną wieże mieszkalno-biurowe Ericka van Egeraata i terminal statków wycieczkowych połączony z hotelem autorstwa Massimiliano Fuksasa. Nieco dalej budynek biurowy projektuje niemieckie studio Güntera Behnischa. Nabrzeże HafenCity stanie się prawdziwym katalogiem współczesnej architektury. Pojawia się pytanie, czy nie będzie to „monotonia różnorodności”? Czy uda się uniknąć wrażenia sztuczności typowego dla tak dużych interwencji urbanistycznych? Czy nawiązanie do przeszłości portu, długi czas realizacji, uaktualnianie planu zagospodarowania i postawienie na przemieszanie funkcji uchroni HafenCity przed losem berlińskiego Potsdamer Platz. Tam, mimo wysokiej klasy architektury, odnosi się wrażenie, że prawdziwe życie miasta jest gdzie indziej.

przeczytaj rowniez
Źródło: "Architektura-murator" 1/2009
Autor: Monika Komorowska
Zdjęcia: Martin Kunze, IBA Hamburg GmbH, IBA Hamburg GmbH, Monika Komorowska, Jost Vitt, IBA Hamburg GmbH, : HafenCity Hamburg GmbH, © Herzog & de Meuron, ELBE&FLUT, HafenCity Hamburg GmbH
Data publikacji: 6.06.2011 12:34
do góry
uaktualnij licznik
Miesięcznik architektura
W numerze 04/2017:
  • Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
  • Aparthotel Lwowska 1 w Krakowie
  • Węzeł przesiadkowy w Solcu Kujawskim
  • Apartamenty LEA 251 w Krakowie
  • więcej
tagi
81.waw.pl apartament apartamentowiec aranżacja wnętrz aranżacje wnętrz architekci architekt architektura architektura Grecji architektura krajobrazu architektura polska architektura sakralna architektura Warszawy architektura wnętrz architektura wnętrza architektura Wrocławia architektura współczesna beton beton architektoniczny biuro biuro architektoniczne biurowiec BoConcept bryła centrum handlowe co zobaczyć Comitor dach dekoracje design dizajn dom dom jednorodzinny drapacz chmur drewno ekologia Euro 2012 film gotyk historia architektury hotel ikea ikona architektury komiks konkurs konkurs architektoniczny kościół Kraków kuchnia lampa loft Londyn małe mieszkanie MAŁY DOM meble Mies van der Rohe minimalizm moda modernizacja modernizm muzeum Muzeum Sztuki Nowoczesnej Newmor Nizio Design International nowoczesna architektura nowoczesne wnętrza nowoczesne wnętrze nowoczesny dom NOWY PROJEKT ZAHA HADID ogród okno ornament pawilon polski design pracownia architektoniczna projekt projekty projekty zahy hadid przestrzeń miejska przestrzeń publiczna recykling rewitalizacja sarp Serwis o architekturze stararchitekt starożytna Grecja Studio Forma 96 STYL NOWOCZESNY styl skandynawski sztuka sztuka współczesna świątynia Tremend trendy urbanistyka wakacje 2013 Warszawa wieżowce Wieżowce Warszawa wieżowiec wnętrza Wrocław współczesna architektura współczesny design wystawa wzornictwo Zaha Hadid ZAHA HADID projekty zrównoważony rozwój życie w architekturze
Żaden utwór zamieszczony w serwisie nie może być powielany i rozpowszechniany lub dalej rozpowszechniany w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny) na jakimkolwiek polu eksploatacji w jakiejkolwiek formie, włącznie z umieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody TIME S.A. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części z naruszeniem prawa tzn. bez zgody TIME S.A. jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.