Nie tylko kryzys w Grecji
W ostatnich latach wiadomości dotyczące Grecji rzadko były pozytywne. Najpierw kryzys ekonomiczny i polityczne zawirowania, później uchodźcy i niebezpieczeństwo katastrofy humanitarnej. Nic dziwnego, że na tym tle rzadko przebijają się informacje o współczesnej architekturze Grecji, choć nowe realizacje wciąż powstają.
Jedną z najważniejszych nowych inwestycji jest Stavros Niarchos Foundation Cultural Center, wielofunkcyjne centrum kulturalne ufundowane przez Stavrosa Niarchosa, miliardera który zbił majątek na flocie tankowców.
Założona przez handlowego magnata Stavros Niarchos Foundation miała początkowo poprowadzić budowę kilku niezależnych obiektów kultury. Ostatecznie zadecydowano jednak o połączeniu ich w wielkie centrum edukacyjno-kulturalne, mieszczące między innymi Bibliotekę Narodową i operę z miejscami dla 1400 słuchaczy. Po długich dyskusjach z przedstawicielami rządu jako lokalizację obiektu wybrano teren na obrzeżach Aten, Paleo Faliro. W 2008 wybrano projektanta, stararchitekta Renzo Piano, a w 2012 roku rozpoczęły się pierwsze prace budowlane. Po zakończeniu budowy obiekt ma być przekazany państwu greckiemu, które zobowiązało się do zarządzania centrum. Nie brak pesymistycznych głosów sugerujących, że utrzymanie centrum będzie zbyt kosztowne dla Grecji.
Współczesna architektura nad cmentarzyskiem
Wiele inwestycji w Attyce zawieszono lub wstrzymano na skutek niespodziewanych odkryć. W kraju o tak bogatej przeszłości każdy kawałek ziemi może zawierać skarby. Na terenie SNFCC archeolodzy natrafili na cmentarzysko z okresu archaicznego, służące mieszkańcom Attyki przez trzy wieki.
Bryła i jej otoczenie
Park otaczający centrum płynnie łączy się z architekturą. Nachylony zielony dach jest przedłużeniem parku. Kat nachylenia wynosi ok. 5 stopni, bieg ścieżek przecinających zbocze ułatwia wspinanie. Na szczycie sztucznego pagórka mieści się obszerny pawilon, a za nim pionowa ściana opada w stronę basenu.
Dwie główne części centrum, czyli biblioteka i opera oddzielone zostały przestrzenią publiczną, nazywaną przez projektantów Agorą.
Zrównoważony rozwój
Inwestor ubiega się o platynowy certyfikat LEED nie bez przyczyny. Wizytówką projektu jest tzw. Energu Canopy, dach pokryty panelami fotowoltaicznymi. Zgodnie z przewidywaniami projektantów, w słonecznej Grecji 5700 paneli ma dostarczać 2GWh energii elektrycznej rocznie.
Stavros Niarchos Foundation Cultural Center
Funkcja: wielofunkcyjne centrum kultury (m. in. opera, teatr, biblioteka, sale wystawowe, przestrzeń publiczna)
Lokalizacja: Paleo Faliro, Kallithea, Wielkie Ateny, Grecja
Autorzy: Renzo Piano Building Workshop
Inwestor: Stavros Niarchos Foundation
Projekt: 2008
Realizacja: od 2010
Planowane zakończenie budowy: 2016
Powierzchnia działki: 170 000 m kw
Liczba drzew w parku: ok. 1500
Rozmiary centralnego kanału: 400x40 m, głębokość 0,7-1,4 m
Audytoria: główne – 1400 miejsc, mniejsze 450 miejsc
Szacowany koszt inwestycji: ok. 566 mln euro
