W drugiej połowie grudnia 2014 w Warszawie otwarte zostanie Centrum Weterana Działań Poza Granicami Państwa. Siedzibą nowej instytucji będzie stary budynek WKU Warszawa-Mokotów, niedaleko budynku Plac Unii. Obok centrum powstał nowy pomnik, poświęcony pamięci żołnierzy poległych w zagranicznych misjach.
Projekt pomnika wybrany został w konkursie architektoniczno – rzeźbiarskim, rozstrzygniętym w lutym 2014.
Autorami projektu są Maciej Aleksandrowicz, rzeźbiarz z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i projektanci z pracowni architektonicznej KAPS Architekci.
Bryła pomnika
W centrum założenia dominuje abstrakcyjna, wysoka na 3,5 m bryła z brązu. Według projektantów, rzeźba nawiązuje do formy castrum doloris. Związek z sarmackimi tradycjami wydaje się dość luźny i trudno czytelny; bardziej przekonuje mnie podobieństwo do pancerzy i uzbrojenia.
Beton architektoniczny
Pomnik stoi na niewielkim placu. Jego tłem jest ściana pamięci. Długa na 15 i wysoka na 4 metry ściana z betonu architektonicznego pokryta jest płytkim, linearnym reliefem. Płaskorzeźba przedstawia cztery orły, czyli insygnia czterech sił zbrojnych RP: Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej a także Wojsk Specjalnych. Na betonowej ścianie znalazły się także tabliczki z nazwiskami stu dziewiętnastu polskich żołnierzy, którzy polegli w misjach i operacjach zagranicznych.
Elementy z betonu architektonicznego
Betonowe elementy wykonane zostały przez warszawską Klinikę Betonu (więcej o Klinice >>). Choć ściana przypomina ciężki monolit, w rzeczywistości składa się z mniejszych elementów. Na murze zamontowano dziewięć segmentów o różnych wymiarach. Poszczególne części musiały być idealnie dopasowane, tak, by linie reliefu łączyły się w odpowiednich miejscach.
W trakcie prac przygotowawczych rysunek orłów podzielono na ok. 30 segmentów. Następnie każdy z nich został osobno wyfrezowany w płycie MDF w skali 1:1. Po połączeniu części wykonane zostały płyty pozytywowe. Po poprawkach posłużyły one jako wzór do produkcji właściwych matryc. Dopiero z nich pochodzą betonowe odlewy. Niektóre elementy wypiaskowano, cały pomnik pokryto impregnatem. Dzięki temu beton architektoniczny ma przez lata zachować pierwotny wygląd.
