Alabaster

Alabaster to rodzaj kamienia ozdobnego, białego, półprzezroczystego, niekiedy zabarwionego na różne kolory (szarości, odcienie koloru żółtego, róż i inne), żyłkowanego. Kamień stosowany w rzemiośle artystycznym, drobnej rzeźbie, architekturze wnętrz, m.in. do wyrobu płaskorzeźbionych plakiet, elementów nastaw ołtarzowych, tralek, kapiteli, okładzin ściennych, a niekiedy także witraży. Cienkie płyty polerowanego alabastru zastępowały szyby w oknach średniowiecznych kościołów przede wszystkim we Włoszech. Alabaster nie nadaje się do wyrobu płyt posadzkowych ani do stosowania na zewnątrz budynków. Terminem alabaster określa się dwa minerały o podobnym wyglądzie, ale różnej budowie chemicznej. Alabaster kalcytowy jest twardy, zaś gipsowy miękki. Ten drugi, drobnokrytsaliczna forma gipsu ze względu na łatwość obróbki znalazł wiele zastosowań. Przy użyciu prostych narzędzi może być cięty, precyzyjnie obrabiany, szlifowany i polerowany do lustrzanej gładkości. Alabaster wydobywany jest we Włoszech, m.in. w toskańskim mieście Volterra, a także w Chinach, Rosji, USA, Niemczech i innych krajach. W Polsce występuje na Podkarpaciu (Łopuszka Wielka), w przeszłości eksploatowane były złoża na Podolu. Wydobywany na Śląsku alabaster wykorzystany został m.in. do dekoracji klatki schodowej oraz westybulu Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.