Aleksandria, Al-Iskandarijja

Miasto w północnym Egipcie, na wybrzeżu Morza Śródziemnego, założone w 332 p.n.e. przez Aleksandra III Wielkiego na miejscu wsi Rakotis, wg projektu Dejnokratesa, od 311 p.n.e. stolica państwa Ptolemeuszów, jedno z największych centrów życia umysłowego i kulturalnego starożytności, największe miasto śródziemnomorskie, powstały tu: pałac królewski, Biblioteka Aleksandryjska, Musejon, grobowiec Aleksandra Wielkiego (Soma), świątynie, latarnia morska na Faros, dwa porty, od 30 p.n.e., po włączeniu Egiptu do Rzymu, stolica prowincji, od IV w. siedziba patriarchów chrześcijańskich i ośrodek nauk teologicznych. za czasów Bizancjum miasto pozostało ważnym ośrodkiem administracyjnym i handlowym, do czasu zdobycia jej (641) przez Arabów, pod rządami Turków (od 1517) straciła znaczenie, po zbudowaniu Kanału Sueskiego (1869) zaczęła się na nowo rozwijać, wybuch powstania (1881) przeciwko rządom francusko-brytyjskim i zbombardowanie miasta przez Anglików (1882) zniszczyły starą zabudowę Aleksandrii. Podczas II wojny światowej baza brytyjskiej floty wojennej (do 1946), obecnie również ośrodek turystyczny.