Arabeska

Arabeska to ornament roślinny, wzorowany na dekoracyjnych wzorach typowych dla sztuki hellenistycznej i rzymskiej. Motyw ozdobny w arabesce to stylizowana wić roślinna. Dekoracji floralnej (wić akantu, kwiaty, owoce) bardzo często towarzyszą stylizowane postaci ludzkie i zwierzęce, elementy broni i inne detale. Sama wić naśladuje naturę, ale jest stylizowana i ułożona w symetryczne wzory. Jednym z podstawowych układów jest „serce” z dwóch wygiętych wici; linie mogą układać się też esowato, w kształt litery „u” i bardziej złożone układy.  Arabeska może wypełniać pionowe albo poziome pasy albo pola. Wykorzystywana była w dekoracji architektonicznej i w różnych dziedzinach rzemiosła artystycznego.

Arabeska w Europie i krajach islamu

Arabeska zapożyczona została przez europejskich projektantów z Bliskiego Wschodu. W związku z religijnym zakazem przedstawiania istot żywych artyści islamscy stali się mistrzami abstrakcyjnych ornamentów. Arabeska powstała z przekształcenia motywu akantu i palmety, z biegiem czasu uzupełnianych o ornament geometryczny, a także elementy wschodniej kaligrafii. W Europie arabeska zyskała dużą popularność we wczesnym renesansie; w Polsce arabeski zdobią m.in. Kaplicę Zygmuntowską na krakowskim Wawelu. Sam termin „arabesco” używany w odniesieniu do popularnego już w tym czasie ornamentu pojawił się we włoskim piśmiennictwie w XVI stuleciu. Drugim okresem, w którym ten ornament był często stosowany jest europejski klasycyzm.  Powiązane hasła: groteska, maureska