Bitumy, bituminy: substancje chemiczne pochodzenia organicznego, o różnorodnej konsystencji i barwach, będące mieszanką węglowodorów i ich pochodnych (zawierających tlen, azot, siarkę) które powstają w wyniku długotrwałych procesów geologicznych ze szczątków organicznych, np. ropa naftowa, asfalt.
Bitumy we współczesnej artchitekturze i budownictwie wykorzystywane są m.in. do przygotowywania
– nawierzchni drogowych (asfalt),
– izolacji chroniących przed wilgocią,
– do wytwarzania papy bitumicznej (pokrycia dachowe), szpachlowych mas bitumicznych, mas uszczelniających.
Membrany bitumiczne, ze względu na odporność na wodę i elastyczność, są często używane do uszczelniania dachów o niewielkim nachyleniu.
Bitum wykorzystywany przy budowie dróg, asfalt, to mieszanka lepiszcza bitumicznego z dodatkami. Nawierzchnia powstaje z kruszywa mineralnego (kamienia) zmieszanego z piaskiem, wypełniaczem i dodatkami, przy czym bitum (zwykle ok. 5% masy) spaja składniki w całość.
W starożytności używano niekiedy naturalnego asfaltu jako zaprawy, zamiast cementu. Według Herodota, rozgrzanym asfaltem łączono bloki z których powstawały budowle Babilonu. Asfalt znajdował także inne zastosowania - był używany do łączenia części rzeźb (np. osadzanie oczu w posągach), impregnowania kadłubów okrętów, budowy systemów wodnych.
Porów. beton.