Design
Design to w języku angielskim wzór. Od końca XX wieku termin stosowany szerzej w języku polskim w związku z projektowaniem. Design jest terminem wieloznacznym, może oznanczać wygląd przedmiotu, proces projektowania, także wzór - a więc zarówno koncepcję, proces, jak i finalny efekt. Międzynarodowa Rada Stowarzyszeń Wzornictwa Przemysłowego (ICSID) sformułowała bardzo ogólną definicję designu jako "działalności twórczej mającej na celu określenie wieloaspektowych cech przedmiotów, procesów i usług".Projektowanie i design dotyczy wielu dziedzin: architektury, wnętrz, mody, grafiki, przedmiotów użytkowych czy stron internetowych, ale także produktów spożywczych, a nawet zapachów. We współczesnym znaczeniu termin design ukształtował się w XIX stuleciu w Wielkiej Brytanii, natomiast pierwsze profilowane uczelnie (School of Design) pojawiły się w latach 30. XX wieku.
Etymologia słowa design
Słowo pochodzi z łacińskiego designare czyli wyznaczać, mianować. Po włosku natomiast disegno oznacza rysunek, wzór. Od renesansu stosowany był termin sztuki rysunkowe - wierzono, że malarstwo, rzeźbę, architekturę łączy rysunek, rozumiany jako pierwiastek intelektualny. Artysta za pomocą rysunku doskonuje syntezy rzeczywistości. Francuska wersja to désigner a jego znaczenie jest podobne: wskazywać, wyznaczać. W znaczeniu głównym design to wygląd czegoś, co powstało zgodnie z jakimś projektem. W znaczeniu tym ukryty jest również zamiar powielania wytworzonych przedmiotów. Z biegiem lat używania słowa design powstało wiele jego odmian, dodatkowych określeń, zawężających zakres znaczeniowy (nowoczesny design, design futurystyczny, eko design). Designem określany jest czasami sam projekt, a projektanci to inaczej designerzy. W Polsce XXI wieku "designer" oznaczac może specjalistę wielu dziedzin, m.in. architekta wnętrz, przez grafika, projektanta form przemysłowych. Design, designerskie - może mieć także znaczenie wartościujące, z reuły pozytywne. Oprócz wyglądu, istotną cechą tak określanych przedmiotów jest funkcjonalność i ergonomiczność. Design powiązany jest z produkcją przemysłową - wytwarzaniem wielu obiektów o takich samych cechach. Z drugiej strony, design często przeciwstawia się typowym rozwiązaniom, oznacza innowacje i zmiany w produktach, wprowadzanie nie tylko nowych form, ale też technologii i funkcji. Design może odpowiadać na istniejącą potrzebę, ale też nowe potrzeby czy zadania tworzyć. Termin design odnosi się do wielu kategorii obiektów, zakładając świadome działanie autora. Nie można więc uznac za designerskie np. brył ukształtowanych siłami natury, czy wskutek przypadku, jak odpady poprodukcyjne. Design różni się również od sztuki współczesnej - dzieła sztuki przeznaczone są przede wszystkim do obiegu galeryjnego. Choć prace designerów również wystawiane są w galeriach, funkcja estetyczna jest wtórna; w niektórych przypadkach granice między dziełem sztuki a obiektem designu są płynne, zależą od kontekstu i intencji autora. Za design nie są również uważane obiekty z założenia unikatowe; są nim natomiast prototypy, nawet, jeśli nie zostały wdrożone do produkcji.
Powiązane:
Anty-designWzornictwoSztuka współczesnaArchitektura współczesnaSztuka użytkowaGrafikaEko designRzemiosło artystyczneSztuki dekoracyjne
