Latarnia

Latarnia to nadbudówka, najczęściej walec z oknami albo ażurowymi ścianami, umieszczony na szczycie kopuły, zwykle przykryty hełmem. Otwory w ścianach cylindra mogą być wypełnione przeszkleniami, niekiedy witrażem; wpadające przez nie światło wpada do wnętrza, doświetlając wnętrze. Latarnie budowane były najczęściej na planie koła, niekiedy jednak spotykane są również plany wieloboczne. Latarnie wieńczyły budowle przede wszystkim w renesansie i baroku, wówczas też przyjmowały najbardziej rozbudowane formy. Latarnia to także nazwa specjalnej nadbudówki nad klatką schodową lub innym pomieszczeniem, zapewniająca lepsze oświetlenie. Takie obiekty wznoszono szczególnie chętnie w XIX wieku, urozmaicając bryłę budynku i uzyskując efekt dekoracyjny. Powiązane hasła: bęben, kopuła, latarnia morska, latarnia umarłych, oculus,Przykłady: latarnia w Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu w Krakowie, kościół bernardynów w Krakowie, kościół Chrystusa Króla w Toruniu, zwieńczenie baptysterium we Florencji, latarnia bazyliki św. Piotra w Rzymie,