Machikuły

Machikuła to element budowany w górnej części murów obronnych gotyckich obwarowań. Występuje w postaci ganka lub galerii, rodzaju zabudowanego balkonu wspartej na kamiennych lub ceglanych kroksztynach. Może być zwieńczony blankami. Machikuły wysunięte były zazwyczaj przed lico muru obronnego. Miały otwory w podłodze które służyły do wyrzucania pocisków i wylewania wrzątku, smoły czy gorącego piasku  na nieprzyjaciela. Machikuły pojawiły się w XIV wieku, zastępując drewniane hurdycje. Pierwsze machikuły w Europie pojawiły się w budowlach normańskich. Krzyżowcy powracający z Ziemi Świętej zaadoptowali rozwiązania bliskowschodnie w swoich fortyfikacjach. Wcześniej wykorzystywano wspomniane hurdycje, czyli drewniane nadbudowy, często wznoszone jednorazowo na potrzeby konkretnej obrony. Zazwyczaj były one palone podczas szturmu. Machikuły jako bardziej trwałe, kamienne wykończenia, wrosły na stałe w architektoniczny pejzaż średniowiecznych, szczególnie francuskich, umocnień w Europie, stając się niezwykle charakterystycznym ich elementem. W okresie późniejszym, straciły one swoje zastosowanie bojowe stając się elementem ozdobnym, podobnie jak krenelaż.  Jedna z pierwszych budowli w której zastosowano machikuły to Chateau de Farcheville we Francji pod Paryżem w Bouville. Zamek ten, zbudowany w XIV wieku, reprezentuje styl architektoniczny, charakterystyczny dla północnej Francji i Langwedocji. W Polsce machikuły znajdują się m.in. na Wawelu (Baszta Sandomierska), na zamkach w Będzinie, Świeciu.  Można je zobaczyć także wśród innych elementów typowych dla militarnej architektury średniowiecznej (fosy, wieże, mury kurtynowe, ganki, międzybramia, strzelnice, hurdycje) zamku w Malborku, największej gotyckiej twierdzy w Polsce.