Tempietto

Tempietto, po włosku dosłownie „mała świątynia”, to rodzaj niewielkiej budowli sakralnej zbudowanej na planie koła. Budowle tego rodzaju projektowane były w epoce renesansu i baroku, są stosunkowo nieliczne, termin kojarzony jest przede wszystkim ze słynną realizacją Donato Bramantego.Tempietto to także rzadko stosowana nazwa pawilonów ogrodowych na planie centralnym, wznoszonych w baroku i klasycyzmie.  Wybudowane w 1502 roku tempietto Bramantego znajduje się na dziedzińcu kościoła Kościoła św. Piotra in Montorio w Rzymie zbudowanej w 1502 r. według projektu Donato Bramantego. Kaplica wzniesiona została w miejscu, w którym według chrześcijańskiej tradycji ukrzyżowany został św. Piotr.Budowla na planie centralnym nawiązuje do tradycji architektury starożytnego Rzymu i budynków takich, jak świątynia Westy w Tivoli. Plan centralny stosowany był w sztuce wczesnochrześcijańskiej w budynkach poświęconych pamięci męczenników, często stosowano go również w mauzoleach. Niezależnie od źródeł inspiracji, tempietto Bramantego uważane jest za bryłę o wyjątkowo harmonijnych proporcjach, jedno z pierwszych dzieł dojrzałego renesansu. Budynek jest niewielki, pozbawiony dekoracji rzeźbiarskiej. Centralny korpus przekryty jest półkulistą kopułą. Cellę otacza wieniec kolumn. Ukończoną kaplicę miał otoczyć okrągły dziedziniec z kolumnadą, ale do przebudowy nie doszło, do dziś budynek wpisany jest w przestrzeń na planie prostokąta.