Muzeum Warszawskiej Pragi to miejsce styku przeszłości ze współczesnością. Zlokalizowane w Warszawie przy ulicy Targowej 50/52 stanowi jeden z najstarszych obiektów mieszkalnych w tej części stolicy. Oprócz samego muzeum, na terenie obiektu znajduje się zespół żydowskich modlitewni, położonych w bliskim sąsiedztwie najstarszego działającego w Warszawie tarowiska – Bazaru Różyckiego. W ramach stałej ekspozycji muzeum prezentowana będzie historia prawobrzeżnych dzielnic stolicy. Ideą Muzeum Warszawskiej Pragi jest stworzenie ośrodka umożliwiającego mieszkańcom Warszawy zaangażowanie się w życie lokalnych społeczności, ale także sprzyjające nawiązywaniu nowych więzi sąsiedzkich. Koncepcję, która najtrafniej oddaje charakter warszawskiej Pragi przygotowali architekci z pracowni 137kilo, w składzie Agata Nowak, Jan Sukiennik, Bartłomiej Popiela oraz Charlie Koolhaas.
Muzeum Warszawskiej Pragi w koncepcji pracowni 137kilo
Architekci z pracowni 137kilo wraz z Charlie Koolhaas usytuowali ekspozycję stałą Muzeum Warszawskiej Pragi na czterech kondygnacjach. Strefa wejściowa obiektu została zaprojektowana jako kameralna przestrzeń sprawiająca wrażenie domowego salonu. Część wejściową podzielono na podłużny hol rozciągający się wzdłuż elewacji od ulicy Targowej, a także sklep z punktem informacyjnym. Usytuowane w tym miejscu schody, których stopnie zostały wydłużone do ściany klatki schodowej, wyraźnie dzielą przestrzeń na strefy. Ściana klatki schodowej Muzeum Warszawskiej Pragi została pokryta mapą obiektu z informacjami o wystawach. Przestrzeń wejściową zaprojektowano z wykorzystaniem mebli z różnych epok, kanap i dywanów, a część ścian w tej strefie wykończono tapetą. Charakterystycznym elementem punktu sprzedażowego jest umieszczona za ladą sklepową fotografia przedstawiająca typowy dzielnicowy sklep na Pradze. Wejście od strony dziedzińca oraz ulicy Targowej architekci pracowni 137kilo podkreślili ciągiem przekrojów, które idealnie wpisują się w tradycyjne sklepienia bram wjazdowych. Wykorzystanie w tym celu niebieskiego tworzywa sztucznego w wyraźny sposób przełamuje domową konwencję zachowaną w części wejściowej. Ponadto, na parterze budynku zlokalizowano salę z osią czasu, która prezentuje najważniejsze etapy rozmowy warszawskiej dzielnicy. Okna w pomieszczeniu pierwszej kondygnacji zostały przesłonięte przedścianą, na której po obwodzie sali umieszczono kompozycje składającą się z obrazów, rycin i ilustracji. Przedściany po stronie okien mogą także być wykorzystane jako miejsce tymczasowych wystaw i instalacji, które widoczne będą z zewnętrz budynku. Przewody wentylacyjne zostały ukryte za membranowym sufitem. Ze względu na jego jednolity charakter, część naściennych eksponatów będzie drukowana na lightboxach, a same oryginały będą oświetlone z poziomu słupów.
Praski bazar w Muzeum Warszawskiej Pragi
W sali na pierwszym piętrze, bezpośrednio nad salą z osią czasu, architekci zlokalizowali targ praski. Tam zwiedzający zobaczą dwa rzędy straganów bazarowych, tzw. szczęk, których zadaniem jest oddanie atmosfery tradycyjnych praskich bazarów. Całość tej części została utrzymana w czarnej kolorystyce, a salę dodatkowo wyciemniono przedścianą. Poszczególne wystawy mieszczą się w siedmiu szczękach bazarowych, które od zewnętrznej strony pomalowano na czarno, natomiast od wewnątrz zostały rozjaśnione białą farbą, tworząc tym samym neutralne tło dla ekspozycji. Centralnym punktem sali jest kompozycja różnych przedmiotów, które unoszą się na podwieszonych żyłkach. Całość sprawia wrażenie latającego dywanu. Na pierwszym piętrze muzeum zaplanowano także galerię tymczasową muzeum. Tam, białe pomieszczenie i neutralne otocznie jest specjalnie stworzonym tłem na potrzeby wystaw sztuki współczesnej. Dodatkowo, przestrzeń wystawiennicza została powiększona o dodatkową, mniejszą salę. Wszystkie te pomieszczenia są oddzielone od reszty muzealnych wnętrz przesuwnymi, szklanymi panelami. Przestrzeń pomiędzy wystawą tymczasową a targiem praskim została wyłożona drewnianymi panelami i pełni funkcję foyer. Pomieszczenie z ekranem i projektorem znajdujące się w jego obrębie, w zależności od potrzeb można przysłonić przesuwnymi ściankami ze szkła. Galeria tymczasowa zlokalizowana na pierwszym piętrze budynku posiada osobne wejście od strony dziedzińca, bądź poprzez klatkę schodową z windą, przez co jest niezależna od wystawy głównej.
Praski Penthouse, czyli przestrzeń wystawienniczo-kulturalna
Drugie piętro budynku Muzeum Warszawskiej Pragi to Praski Penthouse, który został pomyślany jako przestrzeń wystawienniczo-kulturalna. Salę usytuowaną na drugim piętrze zaprojektowano jako artystyczną klubokawiarnię dyskusyjną. Posadzka pomieszczenia została pokryta wykładziną imitującą mapę prawobrzeżnej Warszawy. Ściany utrzymane w białej kolorystyce ozdobiono ulicznymi graffiti, z wyłączeniem jednej – pełniąca funkcję tablicy ogłoszeniowo-informacyjnej. W zależności od potrzeb wnętrze praskiego penthousu może być dowolnie urządzane za pomocą białych stolików i krzeseł. Stonowaną kolorystykę pomieszczenia przełamują barwne akcenty w postaci kolorowej lady i foteli. Centralnym punktem sali na drugim piętrze jest interaktywna makieta Pragi. W piwnicach muzeum ulokowane zostało pomieszczenia przeznaczone dla artystycznych instalacji, z których każda będzie scenografią opowiadającą osobną historię. Wnętrze Praga Underground w całości wykonano z oryginalne cegły z zakonserwowanymi sklepieniami kolebkowymi.
Strefa B – żydowski dom modlitwy
Zabytkowa oficyna stojąca na podwórzu została zaprojektowana jako modlitewnia. Ściany dwóch sal żydowskiego domu modlitwy pokryte zostały odrestaurowaną dekorację malarską. Przestrzeń znajdującą się w bezpośrednim sąsiedztwie modlitewni zaadaptowano na salę dla osób oczekujących na zwiedzanie. W oknach obiektu zainstalowano płyty akrylowe z powłoką, dzięki której uzyskuje się efekty świetlne podobne do tęczy. Dla optycznego powiększenia pomieszczenia po przeciwnej stronie okien postawiono ściankę lustrzaną. Łącznikiem pomiędzy budynkami A i B jest sala przeznaczona do chwilowego odpoczynku. Białe ściany, jasnoniebieska posadzka, białe pufy i szklany sufit w zestawie tworzą atmosferę wyciszenia i spokoju. Jako miejsce spotkań dla lokalnej społeczności i osób zwiedzających architekci zaprojektowali taras, który jednocześnie będzie pełnił funkcję punktu widokowego.
